Επιστολή σε Υπουργό Εσωτερικών για «απαρτχάιντ» για τους Ρομά σε Μελιγαλά – Αταλάντη

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΓΙΑ ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΩΝ ΜΕΙΟΝΟΤΗΤΩΝ (ΕΟΔΜ)
ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΤΩΝ ΣΥΜΦΩΝΙΩΝ ΤΟΥ ΕΛΣΙΝΚΙ (ΕΠΣΕ)
Τ.Θ. 60820, 15304 Γλυκά Νερά, Tηλ. 2103472259 Fax: 2106018760
email: office@greekhelsinki.gr ιστοσελίδα: http://cm.greekhelsinki.gr/

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

12 Ιουνίου 2010

Επιστολή σε Υπουργό Εσωτερικών για «απαρτχάιντ» για τους Ρομά σε Μελιγαλά – Αταλάντη

Η Ελληνική Ομάδα για τα Δικαιώματα των Μειονοτήτων (ΕΟΔΜ) και το Ελληνικό Παρατηρητήριο των Συμφωνιών του Ελσίνκι (ΕΠΣΕ) δημοσιοποιούν σήμερα την ακόλουθη επιστολή που έστειλαν στις 10 Ιουνίου 2010 στον Υπουργό Εσωτερικών, Αποκέντρωσης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης Γιάννη Ραγκούση. Στην επιστολή αυτή καταγγέλλουν τις απαράδεκτες συνθήκες διαβίωσης στον παράνομα δημιουργηθέντα από την πολιτεία οικισμό για τους Ρομά του Μελιγαλά Μεσσηνίας και το σχεδιαζόμενο το ίδιο παράνομα οικισμό για τους Ρομά της Αταλάντης Φθιώτιδας. Πρόκειται για δύο παραδείγματα «θεσμοθετημένου απαρτχάιντ», όρο που χρησιμοποίησε πρώτη η Josephine Verspaget, Πρόεδρος της Ομάδας Εμπειρογνωμόνων του Συμβουλίου της Ευρώπης για τους Ρομά/Τσιγγάνους, κλείνοντας την τριήμερη παραμονή της Ομάδας τον Ιούνιο 2001 στην Αθήνα. ΕΠΣΕ και ΕΟΔΜ υπενθυμίζουν πως, από τότε, η Ελλάδα καταδικάστηκε δύο φορές μέσα σε πέντε χρόνια από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Κοινωνικών Δικαιωμάτων (ΕΕΚΔ) για τις συνεχιζόμενες άθλιες συνθήκες διαβίωσης δεκάδων χιλιάδων Ρομά και τις εκατοντάδες παράνομες αναγκαστικές εξώσεις. σας παρακαλούμε να παρέμβετε άμεσα για να ματαιωθεί η προγραμματισμένη μετεγκατάσταση και αντί για αυτή να προγραμματισθεί η κατασκευή οικισμού στο χώρο του ΟΕΚ στην Αταλάντη. ΕΟΔΜ και ΕΠΣΕ παρακαλούν τον Υπουργό να δώσει εντολή για την άμεση εξασφάλιση ανθρώπινων συνθηκών διαβίωσης για τους Ρομά στην Αταλάντη και στο Μελιγαλά, στους χώρους όπου σήμερα κατοικούν, καθώς και για τον προγραμματισμό μόνιμης εναλλακτικής ανθρώπινης στέγασης των Ρομά κοντά στην πόλη του Μελιγαλά. Στην επιστολή περιλαμβάνετε σχετικό φωτογραφικό υλικό.


ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΓΙΑ ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΩΝ ΜΕΙΟΝΟΤΗΤΩΝ (ΕΟΔΜ)
ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΤΩΝ ΣΥΜΦΩΝΙΩΝ ΤΟΥ ΕΛΣΙΝΚΙ (ΕΠΣΕ)
Τ.Θ. 60820, 15304 Γλυκά Νερά, Tηλ. 2103472259 Fax: 2106018760
email: office@greekhelsinki.gr ιστοσελίδα: http://cm.greekhelsinki.gr/

Κύριο Γιάννη Ραγκούση
Υπουργό Εσωτερικών, Αποκέντρωσης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης
Τηλ.: 2131313506 Fax: 2103641048 e-mail: ypourgos@ypes.gov.gr

10 Ιουνίου 2010

Θέμα: «Απαρτχάιντ» για τους Ρομά σε Μελιγαλά - Αταλάντη

Κύριε Υπουργέ

Όπως ίσως γνωρίζετε, η Ελληνική Ομάδα για τα Δικαιώματα των Μειονοτήτων (ΕΟΔΜ) και το Ελληνικό Παρατηρητήριο των Συμφωνιών του Ελσίνκι (ΕΠΣΕ), συχνά σε συνεργασία μεταξύ τους όπως και με διεθνείς Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις (ΜΚΟ), ασχολούνται με θέματα δικαιωμάτων των Ρομά στην Ελλάδα από το 1996.

Κατά το τελευταίο δωδεκάμηνο, η ΕΟΔΜ, για λογαριασμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης, έχει διεξάγει έρευνα και συντάξει έκθεση για τις δράσεις στην Ελλάδα που στοχεύουν στη βελτίωση της επίδρασης των πολιτικών και των προγραμμάτων για την κοινωνική ένταξη των Ρομά και την καταπολέμηση των διακρίσεων σε βάρος τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση, στα πλαίσια προγράμματος που συντονίζει στο ευρωπαϊκό επίπεδο το Ευρωπαϊκό Κέντρο για τα Δικαιώματα των Ρομά (ERRC). Επίσης, όπως γνωρίζετε, στις 25 Μαΐου 2010, δημοσιοποιήθηκε η δεύτερη μέσα σε πέντε χρόνια καταδίκη της Ελλάδας από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Κοινωνικών Δικαιωμάτων (ΕΕΚΔ) μετά από τη συλλογική προσφυγή Διεθνές Κέντρο για τη Νομική Προστασία των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (International Centre for the Legal Protection of Human Rights, INTERIGHTS) εναντίον Ελλάδας για τις συνεχιζόμενες άθλιες συνθήκες διαβίωσης δεκάδων χιλιάδων Ρομά και τις εκατοντάδες παράνομες αναγκαστικές εξώσεις (επισυνάπτεται σχετικό δελτίο τύπου). Το ΕΠΣΕ συνεργάστηκε με το INTERIGHTS στην υποβολή της συλλογικής προσφυγής και θα ενημερώσει τη Γενική Διεύθυνση Ανθρώπινων Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης για την εκτέλεση της απόφασης αυτής της ΕΕΚΔ.

Στα πλαίσια των δράσεων αυτών, ΕΟΔΜ και ΕΠΣΕ έχουν επισκεφθεί κατά τον τελευταίο μήνα περί τις 35 κοινότητες Ρομά, οι περισσότερες από τις οποίες ζουν κάτω από τις απαράδεκτες συνθήκες που οδήγησαν στην καταδίκη από την ΕΕΚΔ. Είμαστε στη διάθεσή σας να σας ενημερώσουμε λεπτομερειακά για αυτές. Στην παρούσα επιστολή, όμως, επικεντρωνόμαστε σε δύο κοινότητες για τις οποίες η τοπική αυτοδιοίκηση με την έγκριση και χρηματοδότηση του υπουργείου σας, σχεδίασε και σε μιαν περίπτωση υλοποίησε, παράνομη μεταστέγαση Ρομά σε απομακρυσμένες περιοχές χωρίς έστω την κατασκευή σε αυτές των προβλεπόμενων και από την ελληνική νομοθεσία υποδομών. Στην ουσία, η ελληνική πολιτεία σχεδίασε την «εξορία» αυτών των προφανώς ανεπιθύμητων Ρομά από τις αντίστοιχες πόλεις σε περιοχές όπου θα ζουν σε απάνθρωπες συνθήκες «απαρτχάιντ».

Τον όρο αυτό χρησιμοποίησε πρώτη η Josephine Verspaget, Πρόεδρος της Ομάδας Εμπειρογνωμόνων του Συμβουλίου της Ευρώπης για τους Ρομά/Τσιγγάνους, κλείνοντας την τριήμερη παραμονή της Ομάδας τον Ιούνιο 2001 στην Αθήνα, η οποία περιλάμβανε επισκέψεις σε καταυλισμούς Ρομά στον Ασπρόπυργο, το Χαλάνδρι, το Μαρούσι (Ολυμπιακό Στάδιο) και τα Σπάτα. Μετά την επίσκεψη στον οικισμό των Σπάτων (5 χμ μακριά από το τελευταίο σπίτι της πόλης, μέσα σε ορεινή περιοχή, χωρίς ρεύμα και τρεχούμενο νερό και χωρίς πρόσβαση τότε των παιδιών σε σχολείο), η υπεύθυνη του Συμβουλίου της Ευρώπης δήλωσε στα ΜΜΕ: «υπάρχουν συνθήκες θεσμοθετημένου απαρτχάιντ για πολλούς Ρομά, όταν τους εγκαθιστούν διά της βίας σε χωριστές περιοχές μακριά από την υπόλοιπη κοινωνία. Ακόμα και ο Συνήγορος του Πολίτη συμφώνησε ότι η εγκατάσταση των Ρομά σε τέτοιες περιοχές, όπως στα Σπάτα, σε εφαρμογή του άρθρου 3.1 υπουργικής απόφασης του 1983, αποτελεί μορφή θεσμοθετημένου απαρτχάιντ». (http://www.greekhelsinki.gr/bhr/greek/articles/pr01_20_09_01.rtf).

Σήμερα, λοιπόν, στο Μελιγαλά Μεσσηνίας, οι οικογένειες Ρομά μετεγκαταστάθηκαν πριν τρία χρόνια από συνοικία της πόλης σε περιοχή περίπου 2 χμ μακριά από αυτή. Εκεί, η πολιτεία έκτισε οκτώ τσιμεντένιες βάσεις για να μεταφέρουν τις παράγκες τους οι Ρομά, αντί να τους παράσχει αξιοπρεπείς οικίες όπως σε άλλες περιοχές της χώρας και όπως τους είχε υποσχεθεί («λυόμενα»). Έκτισε ένα συγκρότημα κοινόχρηστων χώρων υγιεινής και ένα πέτρινο κτίριο πολλαπλών χρήσεων (και με τζάκι!) που όμως είναι ημιτελές και εγκαταλειμμένο. Φυσικά δεν υπάρχει παροχή ρεύματος και νερού εκτός από τον κοινόχρηστο χώρο με αποτέλεσμα να έχουν κάνει οι Ρομά επικίνδυνες συνδέσεις για να παίρνουν ρεύμα. Ενδεικτικό δε της βούλησης της πολιτείας να «ξεφορτωθεί» τους Ρομά είναι πως δεν διαθέτει μεταφορικό μέσο για να πηγαίνουν τα παιδιά στο δημοτικό σχολείο στο οποίο πήγαιναν με τα πόδια όταν έμεναν μέσα στην πόλη πριν τη μετεγκατάσταση. Αντίθετα ο Δήμος διαθέτει ταξί για άλλα παιδιά: http://www.meligala.gr/train.php.

Ανάλογο εγχείρημα επιχειρείται τώρα και στην Αταλάντη Φθιώτιδας. Υπάρχουν περί τις 25 οικογένειες που κατοικούν σε οικόπεδο του ΟΕΚ στις παρυφές της πόλης. Το λογικότερο θα ήταν ο ΟΕΚ να χτίσει για αυτές στο χώρο αυτό τις απαραίτητες υποδομές και οικίες για αξιοπρεπή διαβίωση, όπως με επιτυχία έκανε σε άλλες περιοχές της χώρας για τους Ρομά. Αντί για αυτό όμως, το υπουργείο σας έχει εγκρίνει χρηματοδότηση έργου για τη μετεγκατάστασή τους σε οικόπεδο που αγόρασε ο Δήμος σε απόσταση 2,2 χμ μακριά από το τελευταίο σπίτι της πόλης στο μέσο μιας ορεινής και δύσβατης περιοχής! Στο χώρο αυτό δημοπρατήθηκε η κατασκευή τσιμεντένιων βάσεων για να μεταφέρουν τις παράγκες τους οι Ρομά (αντί να δοθούν αξιοπρεπείς οικίες όπως σε άλλες περιοχές της χώρας), ενός συγκροτήματος κοινόχρηστων χώρων υγιεινής, αγωγού και δεξαμενής ύδρευσης, καθώς και ασφαλτόστρωση του δρόμου. Παροχή ρεύματος δεν προβλέπεται, ενώ είναι πιθανότατο πως δεν θα υπάρχει μεταφορά των παιδιών σε δημοτικό σχολείο. Ας σημειωθεί πως σήμερα το παρακείμενο στον καταυλισμό 1ο Δημοτικό Σχολείο αρνείται την εγγραφή των μαθητών Ρομά. Έτσι, τα παιδιά αυτά πήγαιναν στο 2ο Δημοτικό Σχολείο, στην άλλη άκρη της πόλης, για λίγες εβδομάδες μέχρι να σταματήσει αυθαίρετα η μεταφορά τους με λεωφορείο. Την παράνομη και ρατσιστική αυτή εγκατάσταση έχει καταγγείλει ακόμα και στο Γραφείο του Πρωθυπουργού, όπως και στο Συνήγορο του Πολίτη, η Ελένη Λαουτάρη, ενεργό μέλος της κοινωνίας των πολιτών που εκπροσωπεί τους θιγόμενους Ρομά και οργάνωσε την επίσκεψή μας στον καταυλισμό.

Κύριε Υπουργέ,

Έχοντας πλέον εξασφαλίσει εξουσιοδοτήσεις ενδιαφερόμενων Ρομά από τις δύο κοινότητες για την εκπροσώπησή τους σε θέματα εξασφάλισης αξιοπρεπούς διαβίωσης και ισότιμης πρόσβασης στην εκπαίδευση (είναι στη διάθεσή σας), σας παρακαλούμε να παρέμβετε άμεσα για να ματαιωθεί η προγραμματισμένη μετεγκατάσταση και αντί για αυτή να προγραμματισθεί η κατασκευή οικισμού στο χώρο του ΟΕΚ στην Αταλάντη. Παράλληλα, παρακαλούμε να δώσετε εντολή για την άμεση εξασφάλιση ανθρώπινων συνθηκών διαβίωσης για τους Ρομά στην Αταλάντη και στο Μελιγαλά, στους χώρους όπου σήμερα κατοικούν, καθώς και για τον προγραμματισμό μόνιμης εναλλακτικής ανθρώπινης στέγασης των Ρομά κοντά στην πόλη του Μελιγαλά.

Επισυνάπτουμε φωτογραφίες από τους σημερινούς καταυλισμούς και το χώρο μετεγκατάστασης στην Αταλάντη που βγάλαμε στις 19 και 23 Μαΐου 2010, σε Αταλάντη και Μελιγαλά αντίστοιχα.

Με τιμή

Ναυσικά Παπανικολάτου Παναγιώτης Δημητράς
Εκπρόσωπος ΕΟΔΜ Εκπρόσωπος ΕΠΣΕ